Biết đủ thì nghèo khổ vẫn vui, không biết đủ thì giàu sang vẫn buồn
Thế nào là đủ, thế nào là không đủ, và thế nào là giàu sang? Câu hỏi tưởng chừng như dễ này không phải ai cũng tìm được câu trả lời, tuy nhiên có một sự thực rằng lòng tham của con
người là vô hạn…
Suy cho cùng: “Cao ốc ngàn gian, thì đêm
nằm ngủ cũng không quá hai mét, ruộng tốt vạn khoảnh, ngày ăn cũng không quá ba
bữa”, hà cớ gì chúng ta phải truy cầu lắm thứ như thế? Huống chi, tiền dù nhiều
đến mấy, chức vị cao đến đâu đi nữa cuối cùng đến lúc sinh mệnh lìa đời thì đâu
còn ý nghĩa gì?
Người xưa có câu: “Người không biết đủ
giống như con rắn muốn nuốt cả con voi”, nuốt không được cũng lại không muốn nhả
ra. Trong cuộc sống, chúng ta có thể bắt gặp rất nhiều người bị “danh và lợi”
thắt chặt. Họ mãi truy đuổi, một khắc cũng không dừng, có thứ này lại muốn thứ
khác, có rồi lại muốn cái mới hơn, cả ngày “được voi đòi tiên”.
Một điều rất hiển nhiên rằng dục vọng của
con người là hoàn toàn không thể thỏa mãn được. Nếu một mực cưỡng cầu thì nhất
định sẽ sinh ra phiền não.
Con người sống truy cầu danh lợi vốn là
để được hạnh phúc, vui vẻ, nhưng rất nhiều người vì truy cầu không được lại
đánh mất niềm vui, niềm hạnh phúc vốn có. Đây đúng là cái vòng luẩn quẩn của
nhân sinh.
Có thể thấy rằng, tâm biết “đủ” quan trọng
đến mức nào đối với cuộc đời của một người. Suy cho cùng: “Cao ốc ngàn gian,
thì đêm nằm ngủ cũng không quá hai mét, ruộng tốt vạn khoảnh, ngày ăn cũng
không quá ba bữa”, hà cớ gì chúng ta phải truy cầu lắm thứ như thế? Huống chi,
tiền dù nhiều đến mấy, chức vị cao đến đâu đi nữa cuối cùng đến lúc sinh mệnh
lìa đời thì đâu còn ý nghĩa gì?
Có người nói: “Tôi cũng không muốn liều
mạng, quả thật không cần quá nhiều vật chất và hưởng lạc, nhưng danh lợi là dấu
hiệu của sự thành công. Cho nên, buông bỏ là không có chí tiến thủ, không thể
buông xuống được.”
Không thể nghi ngờ rằng, danh lợi có phần
mang đến sự vinh quang cho con người, tự nhiên có lực hấp dẫn rất mạnh mẽ. Tuy
nhiên thành công và danh lợi lại không nhất định là ngang hàng với nhau. Một
người quá mức truy cầu danh lợi sẽ khiến tâm không còn tĩnh tại, dễ làm nhiều
việc không nên.
Từ xưa đến nay, có bao nhiêu người cả đời
lao tâm lao lực, đến lúc vinh hoa phú quý, công thành danh toại tưởng rằng như
thế là hạnh phúc, khoái hoạt. Nhưng quay đầu lại nhìn thì hóa ra, hạnh phúc lại
không phải ở nơi ấy…
Người như vậy ở nơi nào cũng có, họ rốt
cuộc cuối cùng là thành công hay thất bại?
Người biết đủ sẽ không chọn cách sống
như vậy, họ cự tuyệt cách sống “chui đầu vào cái giỏ danh lợi”, bởi vì họ biết
sẽ bị “danh lợi” làm khổ cả đời. “Danh lợi” tuy rằng ở một mức độ nào đó sẽ khiến
con người khoái hoạt hạnh phúc nhưng dục vọng “danh lợi” mãi cứ giãn nở ra vô hạn
thì chỉ có thể làm cho người ta thống khổ mà thôi. Cho nên, cổ nhân giảng: “Thấy
đủ thường vui!”
Một người biết đủ ở phương diện công
danh lợi lộc có thể không thành công như người khác nhìn vào nhưng hẳn là sẽ
vui vẻ, hạnh phúc. “Biết đủ” chính là cách nắm giữ hạnh phúc trong tay.
Người ta nói rằng “vui vẻ” là nguyên tố
không thể thiếu của mỗi người. Vào triều đại nhà Minh, có một vị tiên sinh dạy
học, gia cảnh bần hàn nhưng mỗi ngày đều dâng hương bái lễ, cảm tạ trời xanh
ban phúc. Vợ của ông nghĩ mãi mà không hiểu, liền hỏi: “Một ngày ba bữa đều là
húp cháo loãng, sao có thể tính là hưởng phúc?”
Vị tiên sinh này trả lời: “Sống ở nơi
thái bình, không có chiến sự thảm họa, đó là cái hạnh phúc lớn nhất. Hàng ngày
có quần áo mặc, có cái ăn, không đến mức đông chịu lạnh, đói không có gì ăn là
hạnh phúc lớn thứ hai. Trong người không có bệnh tật, không có tai họa, trong
lao ngục không có tù nhân là cái hạnh phúc lớn thứ ba. Chúng ta có cả ba thứ ấy
rồi chẳng phải là phúc sao?”
Nhiều người nhìn vị tiên sinh này thường
cho rằng ông không thành công, nhưng ông lại tự thấy mình hạnh phúc. Bởi vì
trong lòng ông biết đủ, niềm hạnh phúc của ông đến từ góc độ tương đối.
Có câu nói rất hay rằng: “Đừng khóc vì
không có giày đi bởi vì có người còn không có chân để đứng!”. Bởi vậy mới nói:
“Biết đủ thì người nghèo khổ cũng vui, không biết đủ thì người giàu sang cũng u
buồn”. Ở vào cùng một tình cảnh, chúng ta chỉ cần thay đổi góc nhìn, thay đổi
cái tâm của mình thì tình cảnh cũng tự nhiên thay đổi.
Có tâm biết đủ là quý trọng những gì có ở
hiện tại. Chúng ta đừng nên nghĩ mình thiếu những gì mà nên nghĩ nhiều về những
thứ mình đã có. Nếu không quý trọng, thì những thứ đang có hiện tại cùng rời bỏ
chúng ta mà đi.
Cách tránh được tai họa chính là coi trọng
phúc phận mình đang có. Ví như sinh mệnh và sức khỏe là tài phú lớn nhất của mỗi
người nhưng mọi người lại thường xem nhẹ, đến lúc sắp mất đi rồi mới thấy hối
tiếc thì đã muộn.
Cho nên, đại nạn không chết, bệnh nặng
mà khỏi sẽ khiến con người cảm nhận rõ rệt được niềm hạnh phúc tăng lên gấp bội.
Trái lại, không biết đủ mà tham lam sẽ dễ dàng bị lầm đường lạc lối, khiến t.ai
h.ọa “không nên có” ập đến.
Nguồn: sưu tầm